Hoe dieren ons helen

Ze geven ons kracht op moeilijke momenten, genezen lichaam en ziel: therapeutische successen en wetenschappelijke studies tonen aan dat dieren vaak het beste medicijn zijn.

Wanneer een kat zich prettig voelt, kan ze een onbeschrijflijk geluid uit haar keel laten rollen. Het is één van de mooiste geluiden ter wereld en we noemen het ‘spinnen’. Je hoeft geen kattenliefhebber te zijn om dit te geloven. Wetenschappelijke studies hebben al meermaals bewezen dat spinnende katten het gelukshormoon serotonine vrijgeven. De dieren brengen daarmee niet alleen zichzelf tot rust, ze stemmen ook hun soortgenootjes milder, wijzen hun nog blinde en dove baby’s er de weg mee naar hun voedingsbron en verspreiden een prettige stemming onder mensen. Geen wonder dus, dat veel psychologen al jaren met katten werken als co-therapeuten. Ze zetten de dieren in bij getraumatiseerde patiënten of ter behandeling van chronische of psychosomatische aandoeningen.

Maar katten kunnen met hun gespin nog veel meer bereiken. De trillingen die worden geproduceerd, vibreren op een frequentie van 25 tot 50 Hertz. Dit stimuleert de spieren, bevordert de groei van botten, verhoogt de regeneratieve capaciteit, en versnelt daarmee het genezingsproces. Ook zou spinnen een positief effect hebben op aandoeningen als migraine, oedeem en astma. En alsof dit alles nog niet genoeg is, hebben onderzoekers van het beroerte-onderzoekscentrum van de Universiteit van Minnesota (VS) vastgesteld dat het spinnen van katten de bloeddruk verlaagt en daarmee het risico verkleint op een hartinfarct.

Gezond met hond

Maar niet alleen katten hebben genezende krachten. Dezelfde studie bewijst dat huisdiereigenaren over het algemeen minder gestrest en minder vatbaar voor ziektes zijn. Vooral honden zouden een positief effect hebben op risicopatiënten voor hart- en vaatziekten. Alleen al het dagelijkse wandelen kan eventueel overgewicht beperken en zowel de bloeddruk als de cholesterolwaarden verlagen.
De Kopenhaagse professor Hans Bisgaard ontdekte bovendien dat kinderen, die met een hond opgroeien, een aanzienlijk kleiner risico lopen op het ontwikkelen van de huidziekte neurodermitis (constitutioneel of atopisch eczeem). Het positieve effect op de gezondheid stijgt zelfs evenredig met het aantal viervoeters in het huishouden. Bisgaard vermoedt dat de oorzaak ligt in bepaalde bacteriën, die zich op of in de dieren bevinden. Een soortgelijk effect werd vroeger al onderzocht bij aanstaande moeders. Ook bij hen leek de aanwezigheid van een hond een goede invloed te hebben op het bacteriële huishouden van zwangere vrouwen.

Hoe huisdieren helen

Onderzoekers komen steeds vaker tot de conclusie dat kinderen, die opgroeien met een huisdier, minder vatbaar zijn voor dierenhaar allergieën en dat zij een sterker immuunsysteem ontwikkelen. Vooral in de VS zijn er talrijke studies over die onderwerp. ‘’Kinderen, die met twee of meer huisdieren samenleven, lijken ook veel beter beschermd te zijn tegen andere allergieën, bijvoorbeeld die voor de huisstofmijt of graspollen’’, aldus Dr. Marshall Plaut, hoofd van het Amerikaanse Instituut voor Allergieën en Infectieziekten. Een mogelijke verklaring is, naast de positieve werking van bacteriën, dat het zich nog ontwikkelende immuunsysteem van baby’s vroegtijdig wordt geconfronteerd met huidschilfers en speeksel van de dieren. Zo wordt het vanaf het begin in de juiste banen geleid.
De vele miljoenen huisdieren die in ons land leven, geven hun baasjes dagelijks het gevoel dat zij nodig zijn. Zij accepteren ons met al onze sterkte en zwakke punten en ze helpen ons om een eenzaamheid en stress te bestrijden. Met name honden en katten worden daarom ingezet ter versteking en ondersteuning op scholen en in verzorgings- en verpleeghuizen.

Dierlijk therapeuten

Een belangrijk onderdeel is de door dieren ondersteunende therapie. In het Instituut voor Sociaal Leren met Dieren bij Hannover zorgen dokter Ezel en zuster Eend samen met een aantal konijnen voor psychisch zieke mensen. Als vijftien jaar krijgen de dierlijke medewerkers hun patiënten aan het praten en doen zij allerlei positieve dingen voor groepen met gehandicapte, autistische of sociaal gestoorde kinderen. Door hun speciale opleiding gedragen zij zich ook in buitengewone situaties altijd rustig en bezonnen. Met hun menselijke begeleiders doen de dieren zelfs aan huisbezoeken in ziekenhuizen, verzorgingshuizen, scholen en kleuterscholen voor gehandicapte kinderen.
Wolfshond Paul is daarentegen puur en alleen voor zijn vrouwtje Anna. Hij stoot haar aan om haar erop attent te maken dat de deurbel gaat, of dat er speciaal op getraind is om dove mensen door fysiek contact naar geluidsbronnen te leiden. Net als hulp- en blindengeleidehonden behoort hij tot de zogenaamde assistentiehonden, die mensen met lichamelijke of geestelijke beperkingen kunnen helpen om hun ontbrekende zintuigen of lichaamsfuncties zoveel mogelijk te vervangen.

Individuele therapie

De lijst van dierlijke therapeuten is lang. Er staan exotische helpers op, zoals lama’s en dolfijnen, maar ook kleine dieren zoals cavia’s en vogels, honden en katten. Ook paarden worden regelmatig ingezet bij equitherapie (actieve rijtherapie met zowel psychische als lichamelijke doelen). De omgang met de dieren heeft niet alleen een positief effect op de gemoedstoestand. Bij hippotherapie (therapeutisch paardrijden met puur lichamelijke behandeldoelen) bijvoorbeeld, worden minder mobiele mensen geholpen om natuurlijk bewegingen na te bootsen en zelfs om fantoompijn te bestrijden.
Maar er zijn nog veel sceptici. De medische geneeskracht van dieren is nog altijd omstreden. Daarom financieren veel zorgverzekeringen geen Dier Ondersteunende Therapie. Maar iedereen die een huisdier heeft, weet al lang uit eigen ervaring hoe fijn het is om na een stressvolle dag bij het thuiskomen kwispelend begroet te worden. Of om op de bank in slaap te vallen onder het genot van een tevreden spinnende kat op schoot.

Hulp van dieren

Ze begeleiden en ondersteunen, ze helpen psychische problemen oplossen en versterken ons zelfbewustzijn. Honden, katten, konijnen en zelfs paarden werken zij aan zij met mensen om anderen te helpen. Enkele voorbeelden:

  • Hulphond Nederland
    Hulphond Nederland helpt mensen met een fysieke of geestelijke zorgvraag door de inzet van een hulphond. Een hulphond voorkomt isolement en biedt nieuw perspectief. Hulphond Nederland heeft ruim dertig jaar ervaring in het opleiden en plaatsen van hulphonden. De stichting is een organisatie die zich voor steeds meer ziektebeelden, gedragsstoornissen en leer- of andersoortige problematiek met hulphonden inzet. De hulphonden worden met respect voor het welzijn van de hond zo breed mogelijk opgeleid door deskundige trainers. Zij zijn in staat de hulphond tot wel zeventig verschillende vaardigheden aan te leren.
    Hulphond Nederland is van mening dat er geen financiële drempels mogen bestaan voor de aanvragers van een hulphond. De gelden voor de opleiding en inzet van hulphonden worden bijeengebracht door donateurs, zakelijke sponsoren, serviceclubs en zorgverzekeraars, en komen uit giften, nalatenschappen en collectes.
    Meer informatie over Hulphond Nederland vind je onder meer op hulphond.nl
  • Therapeutisch paardrijden
    Therapeutisch paardrijden of therapeutisch rijden is het therapeutisch en orthopedagogisch werken met het paard als partner, om mee te helpen aan een verbetering van de levenskwaliteit van kinderen en volwassenen met specifieke noden. Er wordt doelgericht gewerkt aan problemen van fysieke, psychische, orthopedagogische en sociale aard. De behandeling maakt deel uit van een breder revalideren of therapeutisch behandelplan voor de cliënt.
    Er zijn verschillende vormen van therapie met behulp van paarden, die echter alle onder therapeutisch paardrijden kunnen worden samengevat. Wereldwijd zijn er echter ook vele andere benamingen in gebruik.
    Het paard wordt in de behandeling gezien als medium binnen een therapeutisch proces. Het leren paardrijden is bij therapeutisch paardrijden niet het doel van de interventie, maar kan eruit volgen. De relatie mens-dier, de omgang en het contact met het paard, het bereiden, de beweegimpulsen en de symboliek van het paard kunnen worden ingezet om de verschillende behandeldoelen te bereiken.
  • Aaiprojecten
    De aaiprojecten die HUVO organiseert zijn een groot succes. Vrijwilligers bezoeken met hun huisdier(en) bejaarden-/verzorgingstehuizen in de regio. Daar kunnen bewoners de dieren aaien, knuffelen, of alleen maar even vasthouden. Opvallend is dat ouderen die aan het begin van het aai-uurtje passief in hun stoel zitten steeds levendiger worden. De meesten hadden vroeger een hond of kat in huis en al snel komen de herinneringen en daarmee de verhalen. Ouderen fleuren helemaal op wanneer ze een dier kunnen aaien of knuffelen. Ery van Wieringen, oprichtster van HUVO weet er alles van. ‘’Dieren geven mensen rust. Bij dementerende ouderen merken we dat zij zich allerlei dingen van vroeger herinnern als ze contact hebben met een dier.’’ Konijntjes zijn heel geschikt als aaidieren, ze hippen gezellig over de tafels en komen bij iedereen even snuffelen; natuurlijk krijgen ze dan allerlei lekkers toegestopt.

Hulphonden voor Autisme

Over hulphonden voor Autisme en Dier Ondersteunende Therapie.

Dier Ondersteunende Therapie, oftewel Animal Assisted Therapy betekent: de inzet van dieren in behandeling of begeleiding. Deze vorm van therapie dient altijd te worden ingezet door professionals met gecertificeerde dieren. Professionals hebben de juiste opleiding en ervaring gericht op de therapie of begeleiding. AAT-gecertifivceerde dieren zijn dieren die getest zijn en zijn ‘goedgekeurd’ voor hun zware taak.
Het zijn sociale dieren die in nauw, positief contact met de begeleider getrainde opdrachten kunnen uitvoeren. De teams (mens en dier) zijn gezamenlijk gediplomeerd.
Naast het gezamenlijk trainen van de eigen hulphond werkt Hulphonden voor Autisme samen met haar therapiehonden om kinderen, jongeren en/of volwassenen te ondersteunen in het verbeteren van vaardigheden of leren ontdekken van kwaliteiten. Animal Assisted Therapy kan worden ingezet ten behoeve van veel begeleidings- of behandeldoelen.
De honden zijn partners in het werk en hun welzijn wordt streng bewaakt. Professionele begeleiding van jou of je kind staat centraal en de hond kan ondersteunend worden ingezet.

hulphondenvoorautisme.nl

Bron: Dierenpraktijken juni 2017

aaiprojecten

Op alle (behandelings)overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene voorwaarden van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht onder nummer 22/2008.