Malassezia

Wat is Malassezia?

Malassezia is een gist, die bij honden en katten in normale hoeveelheden op de huid voorkomt. We noemen Malassezia een commensaal, wat betekent dat de hond of kat daar geen voor- of nadeel van heeft, maar de Malassezia gist zelf heeft wel een voordeel.
Normaal zorgt de huidafweer ervoor dat er geen abnomale vermeerdering van de gist kan optreden en dat er geen infectie ontstaat. Vaak treedt een Malassezia-infectie pas op wanneer de huid reeds aangetast is door een andere aandoening, waarbij de huidafweer al niet meer volledig werkt.
Er zijn meerdere soorten Malassezia-gisten, maar meestal zien we infecties met Malassezia Pachydermatitis.

Voorkomen

Malassezia-infecties kunnen bij alle rassen optreden. Wel komt het bij sommige rassen zoals de Basset Hound, Cocker Spaniel en West Highland White Terriër vaker voor. Ook zou dit te maken kunnen hebben met het vaker voorkomen van onderliggende huidproblemen bij deze rassen. Voorbeelden hiervan zijn atopie en hormonale veranderingen. Atopie is een huidaandoening waarbij allergenen via de luchtwegen of de huid voor een allergische reactie zorgen.
Ook bij katten kan een Malassezia-infectie voorkomen.

Symptomen

Het duidelijkste kenmerk van een Malassezia-infectie is (erge) jeuk. Vaak zien we een otitis externa (ontsteking van het uitwendige gehoorkanaal), roodheid van de huid en erg typisch is een vochtige, muffe geur van de huid. Een overmatige talgproductie kan optreden en we zien vaak één of meerdere symptomen, bijvoorbeeld kaalheid, roodheid, verdikking van de huid ('olifantenhuid') en hyperpigmentatie (donkere verkleuring van de huid).
Malassezia kan lokaal of gegeneraliseerd (over het hele lichaam) voorkomen. De plekken die het eerst aangetast raken zijn oren, lippen, snuit, voeten, onderzijde van de nek, oksels, binnenzijde van de poten, het perineum en anaalklieren. Dit zijn vaak wat vochtige plekken, bijvoorbeeld bij slijmvliezen of waar slijmvliezen overgaan op de huid.

Diagnose

We kunnen Malassezia onder andere aantonen door middel van een plakstrip van de huid. Door deze te kleuren met bepaalde kleurstoffen kan de typische vorm van Malassezia aangetoond worden. Ook door middel van cytologie (onderzoek van cellen) van de letsels kunnen we Malassezia aantonen. Ook oorsmeer kan bekeken worden. Malassezia is een normale huidbewoner, dus pas bij een sterk verhoogd aantal spreken we van een Malassezia-infectie.
Bij sommige honden met atopie wordt een verhoogde hoeveelheid antistoffen tegen Malassezia aangetoond, wat zou kunnen betekenen dat Malassezia de allergische reactie juist uitlokt.

Behandeling

Omdat Malassezia vaak voorkomt bovenop een andere huidaandoening, is het belangrijk eerst deze te identificeren en te behandelen.
We starten meestal met een lokale behandeling. Hierbij zien we bijna nooit bijwerkingen.
Soms is een ontvettende shampoo nuttig.
Bij onvoldoende effect kan een systemische behandeling ingezet worden. Deze medicatie die vaak in tabletvorm wordt gegeven, kan wel bijwerkingen geven zoals braken, diarree, niet willen eten, leverschade enzovoort.

Op alle (behandelings)overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene voorwaarden van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht onder nummer 22/2008.