De geboorte zelf is in te delen in drie fasen: de voorbereidingsfase, de ontsluitingsfase en de uitdrijvingsfase.
In de voorbereidingsfase bereidt de teef zelf de komst van haar pups voor. Instinctief blijft de hond een drang houden om een hol te graven, dit zal ze in de dekens of kranten in de werpkist doen of soms ook buiten. Dit graven, of nestbouw gedrag, wordt afgewisseld met periodes waarin de teef zich normaal gedraagt. De teef zal ook vaker de vulva likken, dit gedrag kan ook voorkomen bij schijndracht.
In de ontsluitingsfase begint de teef weeën te krijgen. De weeën beginnen 12 tot 24 uur voordat de pups geboren worden. De lichaamstemperatuur daalt nu ook ongeveer 1 à 2 graden. Deze weeën zorgen ervoor dat de baarmoedermond opgerekt wordt. De hond eet minder tot niet. Zij plast en poept veel, waarbij de ontlasting wat dunner kan worden. Laat haar daarom veel uit, of zorg dat ze zelf naar buiten kan om haar behoefte in de tuin te doen. Vlak voor de uitdrijvingsfase begint, zal de ademhaling sneller gaan en kan de teef ook gaan braken.
De uitdrijvingsfase begint op het moment dat de teef mee gaat persen met de weeën. Dit meepersen is het gevolg van een reflex die veroorzaakt wordt doordat er een puppy in de bekkenholte ligt. Tijdens een wee zal de teef meerdere malen persen. Ze houdt de staart omhoog om meer ruimte in de bekkenholte te krijgen. Meestal ligt de teef, maar ze kan ook hurken of staan, ze zal voor haar zelf de meest comfortabele positie zoeken. Tijdens het persen kan ze ook zeker mee gaan kreunen.
Uw taak tijdens de bevalling
Als eigenaar moet u uw hond vertrouwen en bescherming bieden, waardoor de teef zich op haar gemak voelt tijdens de bevalling. Het is wel belangrijk dat u ook echt vertrouwen geeft: dus raak niet in paniek, maar blijf rustig en vooral geduldig.
U moet tijdens het geboorteproces een (schriftelijk) verslag bijhouden. Hierin moet staan wanneer de teef begint met persen, wanneer de pups geboren worden en eventuele bijzonderheden en het tijdstip waarop deze gebeuren. U moet ook bijhouden of de nageboorte na iedere pup eruit gekomen is. Het waarnemen is erg belangrijk, maar niet te snel ingrijpen ook! Door het bijhouden van de gebeurtenissen is het makkelijker om met een dierenarts te overleggen en te bepalen wanneer er moet worden ingegrepen. U moet dan ook altijd het spoednummer van de dierenartsen en het nummer van uw eigen dierenarts bij de hand hebben, zodat u eventueel kan overleggen.
Tijdsduur van de bevalling
Het kan al gauw een paar uur in beslag nemen voordat de eerste pup geboren is. Zodra de geboortevliezen of de pup zelf zichtbaar is in de vulva, dan mag het nog maximaal een uur duren voordat de pup geboren wordt. Soms zit de pup nog in een vruchtblaas als hij/zij uitgeperst wordt, dit ziet er uit als een bol vol vocht. U mag dan voorzichtig het vlies van de vocht bol kapot maken met uw vingers.
De volgende pups moeten, als er vaak en krachtig geperst wordt, binnen een half uur persen geboren worden. Teven nemen na de geboorte van elke pup echter meestal een pauze waarin niet geperst wordt. Daarom duurt het gemiddeld drie kwartier tussen de geboorte van twee pups. De pauze waarin niet geperst wordt, kan wel twee tot drie uur duren. Sommige teven vallen tijdens deze periode zelfs in slaap, waardoor het nog wel langer kan duren voor ze weer begint met persen.
Zolang de teef niet actief aan het persen is kan het heel lang duren zonder dat dat problemen geeft. Echter zodra de teef begint te persen, dan moet de pup binnen 30 minuten geboren worden.
Wanneer moet u de dierenarts bellen?
Het is noodzakelijk in de volgende gevallen de dierenarts te bellen:
- Als de bovenstaande tijden tijdens de bevalling worden overschreden;
- Als de teef al meer dan 1 uur zwak perst, maar er gebeurt verder niets;
- Als de teef ziek lijkt, braken en diarree rond de geboorte zijn vaak normaal. Dus voornamelijk sloomheid, niet meer reageren, lusteloos;
- Stinkende of raar gekleurde uitvloeiing uit de vulva, vooral de geur is van belang. Deze mag zeker niet stinken. Rode, groene en bruine uitvloeiing kan normaal zijn zolang het niet stinkt.
- Verlies van veel bloed via de vulva. Na de geboorte van een pup mag er een beetje bloed uit de vulva komen, maar dit bloedverlies moet al snel stoppen;
- Onzekerheid over het geboorteverloop of de gezondheid van de teef en pups.
Houdt er rekening mee dat onrust en stress rondom de geboorte, zoals vervoer, bezoek of onrust bij de eigenaar het geboorteproces kunnen vertragen. Dit is dus zeker niet de bedoeling! Houdt het zo rustig mogelijk tijdens de geboorte en probeer uw hond zo rustig en comfortabel mogelijk te houden.
De nageboorte
Elke pup heeft een eigen nageboorte. De nageboorte wordt door de teef na iedere pup afgedreven. Soms gebeurt het dat er eerst twee pups komen en dan pas twee nageboorten. Meestal zit de nageboorte nog aan de pup vast. De nageboorte is dan niet meer met de teef verbonden, de pup krijgt dan ook geen zuurstof of voedingsstoffen meer via de navelstreng na de geboorte. De nageboorte heeft dan ook geen verdere functie meer. U moet proberen goed bij te houden of bij iedere pup de nageboorte eruit komt.
De teef eet de nageboorte op en deze breekt af op een bepaalde plek in de navelstreng. Als dit niet gebeurt, stopt de teef met eten als ze bij de pup is gekomen. Laat de teef niet teveel nageboorten opeten, aangezien ze hier diarree van kan krijgen.
Als een pup nog in de vruchtvliezen zit bij de geboorte, dan bijt de teef deze vliezen stuk. Als de teef het niet kan, zoals bij sommige onervaren teven en sommige rassen (kortsnuitige honden) het geval is, moet u dit doen. U kunt de vliezen gewoon kapot scheuren, ze hebben geen functie meer. Zorg daarna dat de bek van de pup vrij is van vliezen en vocht, door het bekje te openen en de viezigheid eruit te halen. Ook het verbreken van de navelstreng moet soms door de eigenaar gebeuren. Doe dit vrij ver van de buik van de pup, om inscheuren in de buik te voorkomen. U kunt een touwtje of garen om de navelstreng binden en met een dubbele knoop vastknopen. Knip of scheur vervolgens de navelstreng aan de kant van de nageboorte van het touwtje af.
Als de teef haar pups niet droog likt, moeten ze ook goed drooggewreven worden. Dit wrijven stimuleert de pup om te gaan ademen. Blijf goed doorwrijven, en dit mag vrij hard, wees niet te voorzichtig, totdat de pup goed ademt. Gaat het ademen nog steeds niet goed, controleer dan nog een keer of het bekje goed vrij is van vocht en vliezen.
Als een pup goed ademt en levendig is, dan zal deze direct op zoek gaan naar de tepels van de teef. U kunt de pup helpen door hem/haar aan de tepel van de moeder te leggen, zodat de pup zo snel mogelijk kan gaan drinken. Houdt in het begin goed de moeder in de gaten, sommige onervaren moeders kunnen niet zo vriendelijk zijn tegenover hun nieuwgeboren pups en kunnen zelfs agressief worden.
Temperatuur
De grootste doodsoorzaak bij pasgeboren pups is een te lage lichaamstemperatuur. Houdt dus goed de temperatuur in de werpkist in de gaten. U kunt eventueel een kruik erbij leggen bij twijfel. Maar het mag ook niet te warm zijn, pups kunnen hun eigen lichaamstemperatuur nog niet goed reguleren. Ze kunnen nog niet actief wegkruipen bij een te warme of te koude omgeving. Een thermometer in de werpkist is dan ook erg handig. De eerste week moet er een temperatuur van 32 graden in de werpkist zijn, de omgevingstemperatuur kan de weken erna langzaam dalen aangezien de pup dan zelf beter de temperatuur kan reguleren.
Na de bevalling
Na de bevalling zal de teef meer voeding nodig hebben. Dit kan 3 tot 5 weken na de bevalling wel vier keer zoveel zijn als normaal. Geef haar energierijke complete voeding, verdeeld over meerdere maaltijden per dag. Ze zal dan geen extra vitaminen en mineralen nodig hebben. Zorg ook altijd voor een grote bak met schoon en vers drinkwater. De teef heeft veel water nodig om zoveel melk te produceren. Zodra de pups zelf beginnen te eten, dan kan de hoeveelheid eten voor de moeder langzaam verminderd worden.
Na de bevalling vloeit de teef nog enige tijd. De uitvloeiing is de eerste dagen vaak groenig, dit is normaal. Later verandert de kleur van chocoladebruin of rood naar roze. Meestal stopt het ongeveer na 10 dagen. De uitvloeiing mag nooit onfris ruiken of zelfs stinken. Is dit wel het geval of blijft de teef vloeien, dan dient u contact op te nemen met ons.