Patella luxatie bij de hond

Patella luxatie bij de hond

Patella luxatie is een te losse knieschijf en een veel voorkomende orthopedische aandoening van de knie. De aandoening komt zowel bij grote als kleine honden en bij katten voor. De aandoening wordt vaak gezien in combinatie met andere orthopedische problemen van de achterhand zoals heupdysplasie, de ziekte van Calvé Legg Perthes en standsafwijkingen.

Anatomie van de knie

De knie is een scharniergewricht; het bovenbeen scharniert op het onderbeen. Om het bovenbeen te kunnen buigen en strekken bevinden zich zowel in het boven- en onderbeen diverse spiergroepen (strekkers en buigers). De belangrijkste strekker van de knie zit aan de voorzijde van het bovenbeen.
De knieschijf is een benige structuur, die aan de onderkant is voorzien van kraakbeen. De knieschijf heeft een wat ovale naar driehoekig neigende vorm. De knieschijf glijdt over het bovenbeen in een geul (de trochlea). Deze geul is ook voorzien van kraakbeen. Het gewrichtskapsel zit aan beide zijden aan de knieschijf verbonden. Het gewrichtskapsel is verstevigd en dit helpt de knieschijf in de geul te houden.
De stevigheid van het kapsel, de vorm en diepte van de geul in het bovenbeen zijn er verantwoordelijk voor dat de knieschijf in de geul blijft liggen. Als de knieschijf niet in de geul blijft liggen maar zich naar links of recht kan verplaatsen, is er sprake van een patella luxatie.

Patella-luxatie

Ontstaan van patella luxatie, aangeboren?

Patella luxatie wordt veroorzaakt door anatomische afwijkingen van het boven- en onderbeen. Een patella luxatie komt meestal voor als aangeboren afwijking en daarom is de oorzaak van patella luxatie altijd aangeboren tot het tegendeel bewezen is.
Bij dieren met een aangeboren patella luxatie zien we vaak dat de geul waarin de knieschijf hoort te liggen zich afwijkend heeft ontwikkeld. De geul is te ondiep of soms zelfs helemaal niet aangelegd.Ook standsafwijkingen van het boven- en onderbeen kunnen een oorzaak zijn.
Met name bij jonge dieren kan een standsafwijking (o-benen) leiden tot een zichzelf onderhoudend en verergerend probleem. Door het continu eruit schieten van de knieschijf worden de verstevigingen in het kapsel opgerekt en kunnen er beschadigingen ontstaan in het kraakbeen en het bot van zowel de knieschijf als de rand van de geul.
Een niet aangeboren oorzaak voor het ontstaan van een patella luxatie is het verscheuren van het verstevigde kapsel van de knie door een ongeluk of botsing.

Het onderzoek

Een dier met een patella luxatie vertoont een afwijkend looppatroon, het dier wisselt normaal lopen af met het totaal niet gebruiken van de poot. De mate van het ontlasten van het been hangt samen met de ernst van de aandoening. In eerste instantie wordt de kreupelheid afgewisseld met volledig normaal lopen. Patella luxatie is echter een progressieve aandoening die vaak verergert in de loop van de tijd. Ook valt op dat als de hond zit, de knie wat naast het lichaam wordt gehouden. We zien de dieren vaak al op jonge leeftijd omdat patella luxatie in de meeste gevallen een aangeboren afwijking is.

Wij delen de ernst van de patella luxatie in 4 gradaties in

  • Graad 1: de knieschijf kan tijdens het onderzoek uit de geul gedrukt worden, maar zal bij het loslaten spontaan weer terug schieten.
  • Graad 2: de knieschijf kan tijdens het onderzoek uit de geul gedrukt worden, maar ook al spontaan uit de geul schieten als de knie wordt gebogen of gedraaid.
  • Graad 3: de knieschijf ligt permanent uit de geul, maar kan nog wel terug geduwd worden.
  • Graad 4: de knieschijf ligt uit de geul en kan niet terug geduwd worden.

Naast het onderzoek kunnen we een röntgen foto maken om andere knieproblemen uit te sluiten en een inzage te krijgen van de slijtage in het gewricht.

De behandeling van patella luxatie, losse knieschijf

Op basis van huidige kennis is operatief ingrijpen de meest optimale behandeling. De keuze om een dier te opereren heeft te maken met de mate van klachten en de gradatie van de luxatie. De chirurg heeft de keuze uit meerdere operatietechnieken. De behandeling houdt altijd in dat de geul op het bovenbeen dieper wordt gemaakt en het kapsel verstevigd wordt.

Geul-dieper-maken-patella-luxatie

Soms moet de aanhechting van de kniepees verplaatst worden. Dan wordt eens stukje bot met de pees eraan vast, losgehaald en op een gunstigere plek met een metalen pennetje weer bevestigd. De genezing vraagt 6 tot 12 weken rust.

Rontgen-patella-luxatie

Fysiotherapie na knie operatie

Na een operatie wordt na een periode van strikte rust de beweging geleidelijk weer opgebouwd. Om een optimaal herstel van de bewegelijkheid en de kracht van de achterpoot weer terug te krijgen kan fysiotherapie goed helpen. Hierbij worden ook oefeningen gegeven die u thuis kunt uitvoeren met de hond.

 

 

Normale-stand-hond

 

 

O-benig

Op alle (behandelings)overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene voorwaarden van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht onder nummer 22/2008.