Larynxparalyse of verlamde stembanden
Larynxparalyse (verlamde stembanden) is een regelmatig voorkomende aandoening van de bovenste luchtwegen bij honden. Hierbij wordt het inademen bemoeilijkt. De aandoening kan milde of ernstige symptomen geven.
Wat houdt de aandoening in?
De larynx (strottehoofd) bestaat uit een kraakbeenstructuur bedekt met spierweefsel en verbindt de keelholte met de luchtpijp. De larynx bevat ook de stembanden en is afgedekt door een soort klep, epiglottis genaamd. De epiglottis sluit de luchtpijp af als de hond eet en drinkt. Zo wordt voorkomen dat de hond zich verslikt in eten of drinken. De aandoening ontstaat als de larynx verlamd is en daardoor niet meer kan openen tijdens het inademen. Hierdoor ontstaat een vernauwd strottehoofd die de ademhaling belemmert. Er zijn meerdere oorzaken van larynxparalyse, maar vaak is de aandoening idiopatisch (geen oorzaak te vinden). De aandoening komt het meest voor bij oudere honden van grote rassen. Vaak is de zenuw naar de larynx beschadigd. Oorzaken die kunnen leiden tot larynxparalyse zijn onder andere trauma (beschadiging via buitenaf), een traag werkende schildklier, infiltrerende ziektes, tumoren of schade tijdens operaties. Vaak wordt de aandoening pas op latere leeftijd verkregen, zelden zien we een aangeboren vorm. Bij Bouviers wordt een erfelijke vorm gezien, en dit wordt vermoed bij Husky's, Dalmatiërs en Rottweilers. Ook zien we de aandoening vaker bij Sint Bernhards, Golden Retrievers en Labrador Retrievers.
Symptomen
Vaak zien we dat de klachten langzaam erger worden. De klachten kunnen bestaan uit een piepend geluid bij inademen, benauwdheid en/of flauwvallen bij inspanning, veranderd stemgeluid, kokhalzen of hoesten tijdens het eten en drinken, stemverandering, moeite met ademhalen en een blauwverkleuring van de tong.
Diagnose
Soms is het niet direct duidelijk dat de symptomen bij larynxparalyse horen. Daarom is een volledig algemeen onderzoek nodig om andere oorzaken van de klachten uit te sluiten, zoals onder andere hart- en longproblemen. Om de diagnose te stellen brengen we de hond onder lichte narcose. Door in de keel te kijken kan de diagnose meestal worden gesteld. We kijken dan of de stemspleet zich goed opent tijdens het inademen. De verlamming kan aan 1 of aan beide zijden voorkomen, meestal komt het aan beide zijden voor. Ook moet er goed in de bek gekeken worden naar mogelijk andere onderliggende problemen.
Behandeling
Welke behandeling er wordt ingezet hangt onder andere af van de ernst van de klachten.
Bij mildere klachten zijn aanpassingen en medicijnen soms al genoeg. Kalmerende middelen en medicijnen die de zwelling doen afnemen geven soms al een gunstig effect. Het is belangrijk de hond mooi slank te houden.
Ook is het belangrijk om opwinding vooral bij warm weer te voorkomen. Het best is om een borsttuig te gaan gebruiken in plaats van een halstuig, om zo druk in de keelregio te voorkomen.
Bij ernstige klachten kan de hond geopereerd worden, waarbij de stemspleet in een open stand wordt gezet. Er zijn meerdere methodes waarop de operatie uitgevoerd kan worden.
In hele acute gevallen zal de hond eerst gestabiliseerd moeten worden door middel van het toedienen van zuurstof, afkoeling en afname van de zwelling voordat er geopereerd kan worden.