Tumoren in de bek bij de hond

Tumoren kunnen overal in het lichaam voorkomen, waaronder in de bek. Tumoren in de bek vormen 6% van alle soorten tumoren.
Ze zijn vaak kwaadaardig. De meest voorkomende kwaadaardige tumoren in de bek zijn maligne melanoom, plaveiselcelcarcinoma, fibrosarcoom en acanthomateus epulide. Mannelijke honden hebben 2-4 keer meer kans op het ontwikkelen van tumoren in de bek dan vrouwelijke honden. Vooral bij cocker spaniels, Duitse herders, weimaraners, golden retrievers, gordon setters, miniatuur poedels en boxers zien we een verhoogde kans op tumoren in de bek.

Onderzoek en diagnose

Wanneer we vermoeden dat de tumor kwaadaardig is, is het verstandig om te starten met het maken van röntgenfoto's van de longen om te kijken of er reeds zichtbare uitzaaiingen zijn. Bij sommige tumoren is kaakbot betrokken, we kunnen dan röntgenfoto's maken van de kaak. Ook voelen we de regionale lymfeklieren na op vergroting en asymmetrie. Het is aan te raden een DNAB (dunne naald aspiratie biopt) af te nemen van de regionale lymfeklier om te controleren op uitzaaiingen. De laatste stap is biopsie, het verwijderen van een stukje weefsel uit de tumor voor onderzoek. Enkel cytologie (celonderzoek) is meestal onvoldoende, doordat er veel kapotte cellen en ontstekingscellen bij aanwezig zijn, en hierdoor vaak te weinig informatie over de tumorcellen is. Weefselonderzoek is belangrijk voor het onderscheid goed- of kwaadaardig, de behandelmogelijkheden en de prognose (vermoedelijk verloop van de ziekte). Vaak is er een narcose nodig voor uitgebreid onderzoek. De behandeling van tumoren is vaak multimodaal, dat wil zeggen een combinatie van chirurgie, bestraling en chemotherapie.

Maligne melanoom in de bek bij de hond

Een melanoom is een tumor die uitgaat van melanine bevattende pigmentcellen of melanocyten. Maligne wil zeggen kwaadaardig. Maligne melanoom zien we vooral bij kleinere honden. De gemiddelde leeftijd waarop we de tumor zien ontstaan is 11 jaar. De diagnose stellen is niet altijd even makkelijk, en doen we onder andere door middel van biopsie. In 2/3 van de gevallen bevatten de cellen melanine (pigment). Wanneer de cellen geen melanine bevatten (1/3 van de gevallen), noemen we deze tumoren amelanotisch melanoom. Zo kan het zijn dat het lijkt te gaan om een ander soort tumor, maar toch een maligne melanoom blijkt te zijn.
De tumor is erg kwaadaardig, en zaait in 80% van de gevallen uit naar de regionale lymfeklier en daarna naar de longen. Het uitzaaien naar de longen is ook de meest voorkomende doodsoorzaak. Opereren en bestralen van de tumor in de bek controleert vooral de tumor lokaal. We zien de tumor vaak lokaal weer terugkomen. Gemiddelde overleving wanneer niet behandeld wordt is 65 dagen. Na chirurgie is het percentage dat 1 jaar later nog leeft minder dan 35 %. Ook chemotherapie verlengt de levensduur.

Plaveiselcelcarcinoom bij de hond

Plaveiselcelcarcinomen gaan uit van plaveiselcellen (cellen die onder andere huid en slijmvliezen bekleden). We zien de tumor over het algemeen bij wat grotere honden. De tumor kan in bot groeien. Of de tumor gaat uitzaaien is afhankelijk van waar deze zich precies bevindt. Er is weinig kans op uitzaaiingen wanneer de tumor zich rostraal (helemaal vooraan in de mondholte) bevindt. Wanneer de tumor zich op de keelamandelen of tongbasis bevindt is de kans op uitzaaien groot. Indien mogelijk wordt gestart met chirurgie, al kan dit inhouden dat een deel van de boven- of onderkaak verwijderd moet worden. Dit verlengt de overlevingstijd aanzienlijk met gemiddeld 10-26 maanden. Ook bestraling en chemotherapie kunnen onderdeel van de behandeling zijn, en de overlevingstijd nog verder verlengen (tot 36 maanden).

Fibrosarcoom bij de hond

Fibrosarcomen zien we vooral bij grotere hondenrassen, vooral de golden en labrador retriever. Vaak zijn de dieren nog niet erg oud, gemiddeld 7.3-8.6 jaar oud, en net wat vaker bij mannelijke dieren. Het is opnieuw een moeilijke diagnose om te stellen. Uit weefselonderzoek van een fibrosarcoom komt vaak een uitslag die een goedaardige tumor doet vermoeden. Toch zal de behandeling agressief moeten zijn, zeker als de tumor snel groeit. De tumor groeit erg invasief (in omliggend weefsel), dit geeft de grootste problemen. Een fibrosarcoom zaait slechts in 30% van de gevallen uit naar regionale lymfeklieren en/of de longen, wat dus veel minder vaak voor problemen zorgt.
Bij behandeling bestaande uit chirurgie in combinatie met bestraling zien we de beste resultaten.

Acanthomateus epulide (adamantinoma)

Bij honden zien we regelmatig (fibromateuze) epuliden. Dit zijn goedaardige verdikkingen van het tandvlees. We zien deze goedaardige epuliden vaak bij mannelijke honden vanaf 8-9 jaar. Ze groeien traag, zaaien niet uit, en zijn meestal eenvoudig te verwijderen door middel van chirurgie. Een acanthomateus epulide daarentegen gedraagt zich lokaal erg agressief, en groeit vaak in het bot van de boven- of onderkaak. We zien deze tumor vaker bij Shetland en old Englisch sheepdogs, op een gemiddelde leeftijd van 7-10 jaar. Vaak treedt de tumor op aan de voorzijde van de onderkaak. De tumor zaait niet uit.

Bij behandeling bestaande uit chirurgie in combinatie met bestraling zien we de beste resultaten.

tumor-bek-hond

Op alle (behandelings)overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene voorwaarden van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht onder nummer 22/2008.