Kittens scheiden van moeder

Op welke leeftijd kunnen we kittens scheiden van hun moeder en nestgenoten?

Als we een kitten als huisgenoot willen, staan we voor de vraag op welke leeftijd we het kitten het best van de moeder en nestgenootjes kunnen scheiden.

Dit hangt af van een aantal factoren.

  • Het kitten moet zelfstandig kunnen eten
  • Voldoende afweer hebben opgebouwd
  • Voldoende sociale vaardigheden hebben ontwikkeld.

Daarnaast is de vraag op welke leeftijd het aanpassings- en herstelvermogen het grootse is. Ook is het belangrijk of het kitten voldoende gestimuleerd wordt door de omgeving waarin het opgroeit.

Zelfstandig eten

Kittens beginnen rond de 4 à 5 weken vaste voeding te eten. De spijsvertering is dan pas in staat om zowel melk als vast voedsel te verteren. Het kitten wordt gestimuleerd doordat de moederpoes prooien mee gaat nemen en het kitten minder vaak laat drinken. Dit zogenaamde speenproces speelt mogelijk ook een rol bij het leren omgaan met frustratie. Een kitten dat melk wil, wordt geweigerd door de moeder terwijl het daarvoor wel melk kreeg. Het niet goed doorlopen van dit speenproces zou ertoe kunnen leiden dat een kitten niet goed leert om met deze frustratie om te gaan en daardoor op latere leeftijd mogelijk eerder agressie vertoont.
Het speenproces is na 7 a 8 weken voltooid en vanuit dit oogpunt zou het kitten dan het nest kunnen verlaten.

Afweersysteem

Omdat het scheiden van de moeder en het weghalen uit de vertrouwende omgeving tot stress leidt en daarmee tot een verminderde afweer, is het belangrijk dat het kitten op het moment van scheiden een goede afweer heeft opgebouwd.

Als een kitten wordt geboren is het afweersysteem nog nauwelijks ontwikkeld. In de eerste weken na de geboorte krijgt het kitten via de melk afweerstoffen binnen. Het kost tijd om de afweer op te bouwen. Inenten helpt het kitten bij het opbouwen van deze afweer tegen bepaalde ziektes. Omdat we in Nederland pas enten vanaf 8 à 9 weken en de enting pas na 2 weken voldoende werkt zou vanuit dit oogpunt het kitten pas weg kunnen bij de moeder vanaf 10 à 11 weken.

Socialisatie en sociale vaardigheden

Tussen de 3 en de 9 weken loopt de primaire socialisatie. Dit is een belangrijke gevoelige periode waarin het kitten leert bepaalde diersoorten, inclusief soortgenoten te accepteren. In deze periode reageren kittens vaak nieuwsgierig en vaak zonder angst. Kittens hebben in deze periode een goed aanpassingsvermogen.

Van 9 tot 16 weken loopt de secundaire socialisatie periode. Hierin neemt het vermogen om zich aan te passen af en reageren kittens op nieuwe situaties vaak met wat meer angst. Vanuit dit oogpunt zou een kitten voor de 9 weken bij de moeder weg kunnen.

Het is belangrijk dat een kitten genoeg sociale vaardigheden ontwikkeld, contact met andere kittens en met de moederpoes zijn hierbij belangrijk. Hierbij spelen verschillende vormen van spel een rol waaronder sociaal spel. In dit spel leert het kitten zijn reacties te matigen, dit houdt het intrekken van de nagels in waardoor ze er betere controle over krijgen. Kittens die dit niet leren kunnen later agressief spelgedrag vertonen gericht op soortgenoten en op mensen.

Naast voldoende contact met soortgenoten is ook het contact met mensen en andere dieren belangrijk. De socialisatie op mensen ligt tussen de 2 en 7 weken. Kittens moeten dan vaak in contact komen met verschillende mensen, in handen genomen worden en worden aangehaald. Ook huiselijke geluiden zijn van belang in deze periode.

Voor de ontwikkeling van sociaal gedrag is het dus van belang dat een kitten minimaal tot 9 weken en mogelijk tot 14 weken contact heeft met soortgenoten en tussen de 2 en 7 weken contact heeft met mensen en andere dieren.

Omgeving

De omgeving waarin het kitten opgroeit is ook belangrijk voor het bepalen van de scheidingsleeftijd. Voor een kitten van 3 weken kan de invloed van de omgeving namelijk ook grote gevolgen hebben op de ontwikkeling van het zenuwstelsel en daarmee op latere leeftijd op stressbestendigheid. Kittens die vrij weinig gewend zijn, worden naarmate ze ouder worden vaak terughoudender. Ook wennen ze langzamer en ervaren meer stress. Daarom zouden kittens die onvoldoende gestimuleerd worden beter voor het eind van de gevoelige periode (9weken) naar hun nieuwe eigenaar kunnen verhuizen.

De ideale scheidingsleeftijd

Hoewel kittens met 7 à 8 weken zelfstandig eten en zich ontlasten, is de huidige wettelijke minimumleeftijd van 7 weken geen goede scheidingsleeftijd. Wat wel een goede leeftijd is hangt dus af van een aantal factoren.

Denk hierbij ook aan de individuele verschillen bij kittens, hoe stabieler het karakter van het kitten hoe minder moeite deze zal hebben om zich aan te passen aan een nieuwe omgeving.

Bron: Yvon Sweere

kitten-scheiden-van-moeder

Op alle (behandelings)overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene voorwaarden van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht onder nummer 22/2008.