Baarmoederontsteking bij de hond (Pyometra)

Baarmoederontsteking bij de hond (Pyometra)

Voorkomen van pyometra

Baarmoederontsteking of pyometra komt voor bij intacte teefjes (niet gesteriliseerd) onder invloed van progesteron. Progesteron is een hormoon dat geproduceerd wordt in de eierstokken. Gedurende de dioestrus (periode na de eisprong) is progesteron aanwezig in het bloed. Progesteron zorgt ervoor dat de baarmoeder na bevruchting 'klaar' is voor het embryo. Een niet-drachtige baarmoeder wordt onder invloed van progesteron gevoeliger voor bacteriën. Bacteriën kunnen de baarmoeder bereiken van 'buiten' af via de vagina, of in veel minder gevallen via het bloed. Meestal gaat het om een E. Coli bacterie. De invloed van progesteron kan meerdere negatieve gevolgen hebben. Zo wordt naast een verhoogd risico op baarmoederontsteking ook het risico op kwaadaardige melkkliertumoren en suikerziekte op latere leeftijd groter.

Vaak begint een baarmoederontsteking met wat we noemen cysteuze endometriumhyperplasie (C.E.H.). Het endometrium is het baarmoederslijmvlies, en vormt de binnenste laag van de baarmoeder. Bij C.E.H. treedt er een toename op van het aantal cellen van het baarmoederslijmvlies. Ook kunnen er cysten (met vocht gevulde holtes) gevormd worden. Onder invloed van progesteron veranderen de klieren in de baarmoeder. Pas als er een ontsteking bijkomt, spreken we van een pyometra.

Bij honden komt baarmoederontsteking vaker voor dan bij katten. Een hond heeft een spontane eisprong, een kat heeft pas een eisprong na stimulatie (dekking). Daardoor staat een hond vaker onder invloed van progesteron, en is het risico op baarmoederontsteking groter. Anti-loopsheid injecties bevatten ook progesteron. Het doel ervan is loopsheid te voorkomen, maar helaas wordt het risico op baarmoederontstekingen, melkkliertumoren en suikerziekte groter door deze injecties (het gebruik van deze injecties raden wij dan ook af).

Open of gesloten baarmoederontsteking

Een baarmoederontsteking kan open of gesloten zijn. Bij een open baarmoederontsteking zien we vaak etterige vaginale uitvloeiing. Bij een gesloten baarmoederontsteking kan de etter niet weg, doordat de cervix (baarmoedermond) gesloten is. Bij deze vorm is het scheuren van de baarmoeder een risico.

Symptomen baarmoederontsteking

  • stinkende vaginale uitvloeiing
  • slecht of niet willen eten
  • koorts
  • lusteloosheid
  • gewichtsverlies
  • braken en diarree
  • meer drinken en plassen

De etterige uitvloeiing komt door een combinatie van bacteriën en witte bloedcellen. Door de ontsteking kan koorts ontstaan. De bacteriële infectie kan ervoor zorgen dat toxines (giftige stoffen) geproduceerd worden, die de nieren (tijdelijk) kunnen aantasten. Hierdoor ontstaat misselijkheid, braken, slechte eetlust en veel drinken en plassen.

Diagnose

Wanneer een ongesteriliseerd teefje ongeveer een maand na de loopsheid bovenstaande symptomen vertoont, hebben we een sterk vermoeden van een baarmoederontsteking. Beeldvorming (echo en röntgenfoto's) kan helpen de diagnose te stellen. In het bloed zien we vaak een verhoogd aantal witte bloedcellen (ontstekingsbeeld). Als de nieren aangetast zijn zien we verhoogde nierwaardes in het bloed. Vaak is de urine te waterig.

Behandeling baarmoederontsteking

De behandeling van baarmoederontsteking is bij voorkeur het verwijderen van de ontstoken baarmoeder en eierstokken, oftewel ovariohysterectomie. Ook stabiliseren door middel van infusen en antibiotica is erg belangrijk.

Soms gaat het om een waardevolle fokteef, en wenst de eigenaar de baarmoeder te behouden. Dan kan bij een open baarmoederontsteking, wanneer de symptomen niet ernstig zijn, een medicamenteuze behandeling worden ingezet. Dit heeft niet de voorkeur. Ook dient er rekening mee te worden gehouden dat de vruchtbaarheid na een baarmoederontsteking sterk afneemt. Bovendien kan de ontsteking een volgende loopsheid terugkomen. 

Op alle (behandelings)overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene voorwaarden van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht onder nummer 22/2008.