Chronische gewrichtsaandoeningen komen voor bij alle soorten honden. Hoewel sommige rassen en vooral grotere honden hier gevoeliger voor zijn, spelen ook leeftijd, beweging en (over)gewicht een rol. Gewrichtsaandoeningen veroorzaken chronische en vaak erge pijn en moeten altijd serieus genomen worden. Zonder behandeling kunnen klachten snel verergeren. Juist daarom is het belangrijk dat u als eigenaar de eerste tekenen van pijn direct leert herkennen.
Een hond kan helaas niet vertellen of en waar hij pijn heeft. We zullen als eigenaar dus op andere tekenen moeten gaan letten. We moeten ons realiseren dat pijn een waarschuwingssignaal is van het lichaam om eventueel verdere beschadigingen te voorkomen. We onderscheiden hierbij twee soorten pijn, acute pijn op een bepaalde plaats en chronische en vaak langzaam opkomende pijn.
Pijn herkennen
Acute pijn is vrij gemakkelijk te herkennen bij een hond. Het dier zal bij aanraking zich terugtrekken, piepen, janken, gillen of zelfs plots agressief gedrag kunnen vertonen. Dit is een reflex op heftige pijn. Hier kan de hond niets aan doen.
Chronische pijn is lastiger. Omdat deze vaak geleidelijk intreedt, krijgt de hond de tijd hier rustig aan te wennen zonder dat de eerder genoemde reflex optreedt. Dit neemt niet weg dat de hond er wel veel last van kan hebben. Hij zal dit echter op een andere manier uiten.
Gedragsveranderingen
Ook bij de hond kennen we verschillen in pijngrens. Dat wil zeggen dat er een verschil is in wanneer het voor de hond nog een beetje draaglijk is en wanneer niet meer. Dit kan voor iedere hond, net zoals voor ieder mens anders zijn. Ook kan dit situatie afhankelijk zijn. Een hond kan bijvoorbeeld weigeren te gaan zitten op commando als dat zeer doet, terwijl hij wel zijn pijn verbijt om achter een bal aan te rennen. In het tweede geval is de bal belangrijker dan de pijn en in het eerste geval geldt net het tegenovergestelde.
Als we echter kijken naar normale huissituaties dan is er een aantal zaken waar u op kunt letten:
- De hond kan anders gaan bewegen: hij loopt stijver of zelfs kreupel.
- Hij heeft moeite met opstaan (zogenaamde ‘startpijn’) of wil zelfs niet altijd meer mee naar buiten.
- Hij wil niet meer zo uitbundig spelen, loopt geen trappen meer of springt niet meer tegen u op (als dat eerst wel mocht van u).
- Hij volgt commando’s als zitten en liggen niet of niet meer zo gemakkelijk op.
- Hij blijft langer liggen op zijn plaats als er iets gebeurt (mee uit of bij rinkelen deurbel).
- Agressie als u hem aait of aanraakt op “zere” plekken.
- IJsberen of constant likken of kauwen om zelf lichaamseigen pijnstillers aan te maken.
Oorzaken
De meest voorkomende gewrichtsaandoening bij de hond is de zogenaamde osteoartritis, ook wel kortweg artrose genoemd. Het is een chronische ontsteking van het gewricht waarbij uiteindelijk het kraakbeen en het eronder liggende bot beschadigd kunnen raken. De gewrichten verliezen hun soepelheid, er ontstaat pijn en de hond gaat stijver en strammer lopen. In principe kan artrose in alle gewrichten voorkomen, we zien dit het meeste in de heupen, de knieën, de ellebogen en de wervelkolom. De oorzaken kunnen heel verschillend zijn:
- verwondingen
- acute infecties
- groeistoornissen
- verkeerde voeding
- slijtage
- overbelasting
- of een erfelijke aandoening
Bij oudere honden ontstaat artrose meestal als gevolg van slijtage. Ook overgewicht en te weinig beweging zijn belangrijke risicofactoren voor het ontstaan van artrose.
Behandeling
Als er sprake is van ontstekingen dan kan geprobeerd worden deze te remmen. Beschadigd bot is echter niet meer te herstellen. Op dat moment is ontlasting van het gewricht het belangrijkst. Vaak wordt daarbij gedacht dat minder bewegen zorgt voor die ontlasting. Dit is echter absoluut niet waar. Als er minder bewogen wordt, verslappen de spieren. Als de spieren verslappen komt er juist meer druk op de gewrichten zelf en dit zorgt in plaats van ontlasting dus voor een grotere belasting. Het is dus belangrijk dat de hond regelmatig en gedoseerd beweging krijgt. Overleg hierover met uw dierenarts. Uiteraard, maar dat spreekt bijna voor zich, is het ook belangrijk dat er geen sprake is van overgewicht.
Een ontstekingsremmer, meestal een ontstekingsremmende pijnstiller, kan het proces van beweging en gewichtsafname alleen maar bevorderen. Er is immers minder beschadiging door de ontsteking en de hond kan gemakkelijker zonder pijn zijn spieren blijven trainen. Tenslotte zijn er supplementen bekend die een positieve invloed kunnen uitoefenen op de gezondheid van kraakbeen. Een aantal van deze stoffen zit preventief in voeding voor grote rassen en er is tegenwoordig speciale dieetvoeding voor honden met gewrichtsaandoeningen waarin deze stoffen in grotere hoeveelheden aanwezig zijn. Door de speciale samenstelling van deze dieetvoeding wordt ook overgewicht tegengegaan.
Samenvattend
Let op uw hond, gedraagt hij zich anders, vertoont hij bijvoorbeeld agressie op momenten dat hij dat niet eerder deed, ga dan altijd eerst naar uw dierenarts om te laten controleren of er iets aan de hand is. Hij kan namelijk pijn hebben. Wanneer overgewicht wordt tegengegaan of voorkomen kan met medicijnen en dieetvoeding een langer en pijnvrij leven worden bereikt.