Dieren hebben, net als mensen, verschillende soorten witte bloedcellen met elk een eigen specifieke taak binnen het afweersysteem.
Eosinofiele cellen
De aandoening wordt eosinofiel genoemd omdat in aangetaste weefseldeeltjes veel witte bloedcellen zitten van het type eosinofielen.
Eosinofiele cellen spelen een belangrijke rol bij ontstekingsreacties, allergische reacties en bij de afweer tegen parasieten. De huid- en slijmvliesafwijkingen die bij het eosinofiel granuloom complex voorkomen bestaan uit een opeenhoping van eosinofiele cellen. Een reden hiervoor is niet altijd te vinden maar het zou kunnen zijn dat de kat een allergische aandoening heeft, zoals bijvoorbeeld een voedsel- of vlooienallergie. Vaak treeft de aandoening al op jonge leeftijd op.
Bij de kat kunnen 3 verschillende uitingsvormen van deze afwijking (zelfs naast elkaar) voorkomen namelijk:
- De eosinofiele zweer
- De eosinofiele plaque
- Het eosinofiel granuloom
De eosinofiele zweer
Zweren zien we vooral op de bovenlip en soms ook in de bek van de kat. Op de bovenlip kunnen vrij grote ‘diepe’ zweren ontstaan waarbij een deel van de lip verloren kan gaan en dat is pijnlijk voor het dier. Soms kan een zweer op de lip tot ver op het verhemelte doorlopen. Deze zweer is vaak familiegebonden of een gevolg van een overgevoeligheidsreactie.
De eosinofiele plaque
Dit is een stevige goed omschreven wat vochtige, ruw gelikte en ontstoken plek in de huid. Plaques worden meestal gevonden aan de onderzijde van de buik en aan de binnenkant van de dijbenen. Soms op meerdere plaatsen tegelijk. Katten likken hier meestal vrij heftig aan. Het irriteert of jeukt dus flink.
Het wordt vaak veroorzaakt door een allergische reactie op insectenbeten.
Het eosinofiel granuloom
Een granuloom komt voor in de huid of op het slijmvlies en bestaat uit een goed omschreven zwelling die boven het huidoppervlak uit komt. Ze kunnen over het hele lichaam en in de bek voorkomen. Het granuloom in de tong kan lang onopgemerkt blijven totdat het proces zo groot wordt dat het problemen bij het eten veroorzaakt. Ook de voetkussentjes kunnen aangetast worden. Een granuloom is vaak net als de zweer familiegebonden of een gevolg van een overgevoeligheidsreactie. De plekken jeuken niet, maar kunnen wel pijnlijk zijn.
Eosinofiele zweer
Diagnose
Omdat veel van deze (huid)afwijkingen lijken op een ontsteking of een tumor is het in sommige gevallen raadzaam het afwijkende weefsel te onderzoeken door middel van een uitstrijkje of door het nemen van een biopt (huidmonster). Het is aan te raden om uit te zoeken waar de kat allergisch op reageert, helaas is dit niet altijd makkelijk om te onderzoeken.
Therapie
Als een overgevoeligheidsreactie (allergie) een rol speelt in het ontstaan van deze aandoening kan er wellicht een oplossing gevonden worden. Door de kat niet meer in contact te laten komen met het allergeen. In alle gevallen is het van belang de vlooienbestrijding te optimaliseren. Bij verdenking van een voedselovergevoeligheid kan men een (zelfgemaakt) eliminatie dieet geven. Een antibioticumkuur kan (een deel van) de ontstekingsreactie tot rust brengen. Wanneer dit niet tot een volledig herstel leidt, kunnen we de ziekte behandelen met medicijnen die de immuniteit onderdrukken, zoals corticosteroïden.
Corticosteroïden kunnen in de vorm van tabletten of injecties gegeven worden. In sommige hardnekkige gevallen kan een operatie, bestraling of therapie met behulp van bevriezen uitkomst bieden. Aanvullend kunnen omega-3- vetzuren aan de voeding toegevoegd worden.
Prognose
De resultaten van de behandeling zijn wisselend. Wanneer de oorzaak van de allergie wordt gevonden en die behandeld kan worden, is de kans op blijvend herstel groot.
We zien dat de aandoening vaak weer terugkomt, sommige katten hebben daarom levenslang (regelmatig) medicijnen nodig om de problemen onder controle te houden. We zullen er daarbij naar streven om de dosering zo laag mogelijk te houden om eventuele bijwerkingen te vermijden.